W Rumunii pasażerów wożą 90-letnie pociągi

Pojazdy przeżyły II wojnę światową, przetrwały reżim Ceaușescu i przeszły obronną rękę przez transformację ustrojową. Do dziś pozostają w czynnej służbie, obsługując rozkładowe pociągi pasażerskie.

90 lat bez głębokich modernizacji

Wagony motorowe serii 77, znane też jako Malaxa S900 produkowane były w latach 1935 – 1942 przez rumuńskie zakłady przemysłowe Malaxa i Astra na licencji węgierskiego Ganza. Pojazdy były i są dedykowane do obsługi drugorzędnych linii niezelektryfikowanych. Mają moc zaledwie 88 kW i mogą osiągać prędkość do 70 km/h.

W latach 1960–1972 pojazdy przeszły naprawy główne, wykonane w zakładach taboru w Braszowie. W latach 2000-2008 przeprowadzono kolejne gruntowne naprawy, w trakcie których wymieniono silniki i zmodernizowano wnętrze pojazdów, zastępując drewniane siedzenia plastikowymi.

Ostatnie remonty kilkunastu wciąż czynnych egzemplarzy wagonów motorowych wykonano w latach 2016-2020. Motoraki nigdy nie doczekały się głębokich modernizacji i przetrwały do dziś praktycznie w oryginalnej formie. Podróż tak wiekowym pojazdem to chleb powszedni dla lokalnych mieszkańców dojeżdżających codziennie do pracy i szkół. Dla przypadkowych turystów jest to jednak ekstremalne doświadczenie, a dla miłośników kolei prawdziwa uczta.

W aktualnym rozkładzie jazdy 90-letnie wagony motorowe można spotkać na lokalnych liniach, głównie w południowej części kraju. Serią 77 obsługiwane są między innymi trasy: Roșiorii – Alexandria, Piteşti - Curtea de Argeş, Caracal – Corabia, Caracal – Piatra Olt – Piteşti, oraz Timișoara – Stamora Moravita.

W eksploatacji pozostają również nieco nowsze, ale równie wiekowe wagony motorowe serii 78 (Malaxa 700). Ten model produkowany był w latach 1939-1944. Łącznie wyprodukowano 43 egzemplarzy w wersjach jedno i dwuczłonowej. Państwowy operator CFR Călători posiada już tylko kilka czynnych pojazdów tego modelu w wersji jednoczłonowej. Można je spotkać np. na linii Urziceni – Slobozia Veche w południowo-wschodniej części kraju.

Najnowsze pociągi spalinowe mają ponad 20 lat

Większość linii kolejowych w Rumunii jest niezelektryfikowana, a znaczną część tras pozbawionych sieci trakcyjnej obsługują prywatni operatorzy. Narodowy przewoźnik pozostaje w głębokim kryzysie, jeśli chodzi o tabor dedykowany do obsługi linii bez drutu. Najnowszymi pojazdami spalinowymi przewoźnika CFR Călători są ponad 20-letnie jednostki „Desiro” Siemensa. Te popularne i uniwersalne pojazdy zostały zakupione w latach 2003-2006 w liczbie 120 sztuk. Pociągi są już mocno nadszarpnięte zębem czasu. Brak odpowiedniego utrzymania nowoczesnych pojazdów doprowadził do wycofania z eksploatacji znacznej części tej serii.

Dużo lepiej wygląda park taborowy działających na rumuńskim rynku kolejowym prywatnych przewoźników. Operatorzy radzą sobie, sprowadzając używany tabor między innymi z Niemiec, Francji i Danii. Często są to kilkuletnie pojazdy w bardzo dobrym stanie, kupowane przez rumuńskich przewoźników po niezwykle okazjonalnych cenach.

Motoraki dożyją 100 lat?

W najbliższych latach na rumuńskie tory wyjadą w końcu nowoczesne, fabrycznie nowe pociągi. Rumuńska Agencja Reformy Kolejnictwa (ARF) w ramach umów PSO podpisała kontrakty na zakup nowego taboru, w tym kilkunastu lokomotyw oraz kilkudziesięciu elektrycznych zespołów trakcyjnych do obsługi przewozów lokalnych i międzyregionalnych.

W grudniu ubiegłego roku rozpoczęto eksploatację pierwszego z 37 zamówionych pociągów Coradia Stream. Produkowane przez Alstom Ferroviaria EZT będą obsługiwały ogólnokrajowe pociągi dalekobieżne IR.
Duży kontrakt na nowy tabor dla Rumunii zdobyła bydgoska Pesa. Polski producent dostarczy państwowemu przewoźnikowi CFR Călători łącznie 62 elektryczne zespoły trakcyjne.

Nie zanosi się jednak na to, aby w najbliższych latach sytuacja poprawiła się na rynku pojazdów spalinowych. Jeśli państwowy przewoźnik nie pójdzie śladem prywatnych operatorów i nie zdecyduje się na sprowadzanie używanych pociągów z zachodniej Europy, to całkiem realnym scenariuszem jest dalsza eksploatacja wiekowych wagonów serii 77, które mogą dożyć setki!